Bilgisayarın yavaşlıyor, fanlar deli gibi çalışıyor, kasadan fırın gibi sıcak hava çıkıyor diyorsan işlemci sıcaklığını kontrol etmenin vakti gelmiş demektir. Peki bunu nasıl ölçeceksin? Çok basit. İşte adım adım anlatıyorum.
İşlemci Neden Isınır?
- Yoğun işlemci kullanımı (oyun, render, kripto kazım)
- Yetersiz soğutma (stok fanlar, tozlanmış soğutucu)
- Termal macunun kuruması
- Yetersiz kasa hava akışı
- Virüs ve arka planda çalışan saçma sapan programlar
İdeal İşlemci Sıcaklığı Değerleri:
- Boşta (idle): 30-45 °C
- Günlük kullanım (internet, ofis işleri): 40-60 °C
- Oyun oynarken: 65-80 °C
- Render, %100 yük (stress test): 80-90 °C
- Maksimum güvenli sınır: 90-95 °C (üstü riskli)
- Tehlikeli sıcaklık: 100 °C ve üzeri → throttle + donanım ömrü kısalır
Hedef ne olmalı?
- Oyun ve ağır yükte 80 °C altında tutabiliyorsan sistem sağlıklı.
En İyi İşlemci Sıcaklığı Ölçme Programları
Core Temp
- Basit arayüz, her çekirdeğin sıcaklığını gösterir.
- Voltaj ve frekans bilgisi de var.
- İndir: https://www.alcpu.com/CoreTemp/
HWMonitor
- Tüm sistem sensörlerini gösterir: CPU, GPU, anakart, fan hızı, voltaj.
- İndir: https://www.cpuid.com/softwares/hwmonitor.html
Open Hardware Monitor
- Açık kaynak, ücretsiz.
- Kişisel izleme penceresi oluşturabilirsin.
- İndir: https://openhardwaremonitor.org/
HWiNFO
- En detaylı donanım bilgisi sunar.
- Sorun tespiti için birebir.
- İndir: https://www.hwinfo.com/download/
Real Temp
- Özellikle Intel işlemciler için.
- Maksimum sıcaklık, ortalama değerleri gösterir.
- İndir: https://www.techpowerup.com/realtemp/
CPU-Z
- Model, sıcaklık, frekans bilgisi verir.
- Hafif, sistem kasmaz.
- İndir: https://www.cpuid.com/softwares/cpu-z.html
Speccy
- Kullanımı kolay, detaylı donanım bilgisi.
- İndir: https://www.ccleaner.com/speccy
SpeedFan
- Sıcaklıkları gösterir, fan hızlarını manuel ayarlayabilirsin.
- İndir: https://www.almico.com/speedfan.php
AIDA64 Extreme
- Çok detaylı donanım analizi.
- İndir: https://www.aida64.com/downloads
Astra32
- Sistem bilgilerini detaylı raporlar.
- İndir: https://www.astra32.com/download.htm
İşlemci Sıcaklığı Nasıl Düşürülür?
- Bilgisayarını Temizle → Tozları temizle, hava kanallarını aç.
- Termal Macunu Yenile → 6 ay-1 yıl arası değiştir.
- Kasa Hava Akışını İyileştir → Fan ekle, kablo düzenle.
- Arka Planı Temizle → Gereksiz programları kapat.
- Virüs Taraması Yap → Malware CPU’yu sömürür.
- Harici Soğutucu Kullan → Özellikle laptop için şart.
Bilgisayarın fanları uçak gibi ötüyorsa, kasadan sauna buharı çıkıyorsa, işlemci sıcaklığı fazlasıyla yükselmiş demektir. İşlemci ısındıkça performans düşer, sistem donar, uzun vadede parçalar zarar görür. Peki bu sıcaklığı nasıl düşürürüz? İşte doğrudan çözümlerle anlatıyorum.
Toz Temizliği Yap
- Kasanın içi tozla dolduysa hava akışı biter, soğutma zayıflar.
- İşlemci soğutucusunu, fanları, kasa ızgaralarını hava tutucu veya fırça ile temizle.
- Özellikle işlemci fanı arasındaki toz tabakasını temizlediğinde sıcaklıkta direkt 10-15 °C düşüş görürsün.
Termal Macunu Yenile
- Eski macun kurur, özelliğini kaybeder.
- 6-12 ayda bir işlemci ve soğutucu arasındaki termal macunu değiştir.
- Kaliteli macun kullan (Thermal Grizzly, Arctic MX-6 gibi).
- Doğru sürüş: ne çok kalın, ne çok ince → pirinç tanesi kadar kafi.
Kasa Hava Akışını İyileştir
- Sıcak havanın dışarı atılması, serin havanın içeri alınması şart.
- Ön tarafa hava giriş fanı, arka ve üst tarafa egzoz fanı tak.
- Kabloları düzgün topla, hava kanallarını tıkama.
- Pozitif basınç (içeri giren hava daha fazla) tercih edilir → Tozlanmayı da azaltır.
İşlemci Soğutucunu Yükselt
- Stok soğutucu genelde yetersizdir.
- İyi bir hava soğutucu (Noctua NH-D15) ya da sıvı soğutma (AIO) kullan.
- Özellikle yüksek TDP’li (125W+) işlemcilerde farkı net görürsün.
Arka Planı Temizle
- Gereksiz programlar işlemciyi boş yere yorar.
- Görev Yöneticisi → Başlangıç → Gereksizleri kapat.
- Chrome 50 sekme açıkken sıcaklık düşmez, gerçekçi ol.
Voltaj Ayarı ve Undervolt
- İşlemcinin voltajını hafif düşürmek (undervolt) ısıyı azaltır.
- BIOS üzerinden ya da Intel XTU, AMD Ryzen Master yazılımlarıyla undervolt yapabilirsin.
- %100 güvenli değil, araştırıp adım adım git.
Laptop Kullanıyorsan Harici Soğutucu Şart
- Laptoplarda hava akışı zayıf.
- Kaliteli bir soğutucu stand (Cooler Master, DeepCool) 5-10 °C fark ettirir.
- Laptopu düz zeminde, yastık üstünde kullanma → Hava kanalları tıkanır.
Fan Eğrisini Optimize Et
- BIOS’tan ya da yazılımla fan eğrisini ayarla.
- Sıcaklığa göre fan devrini artır → Sessizlik yerine soğutma öncelik.
- MSI Afterburner veya SpeedFan bu iş için ideal.
Hızlı Aksiyon | Tahmini Faydası |
---|---|
Toz temizliği | 10-15 °C düşüş |
Termal macun | 5-10 °C düşüş |
Fan eklemek | 5-10 °C düşüş |
Arka plan temizliği | 3-5 °C düşüş |
Bir yanıt yazın